SIGURIMI BUJQËSOR – INDEX DHE TRADICIONAL

Ne jemi ndër vendet që kemi kushte të përshtatshme klimatike për prodhimin e boronicës, e përparësi e madhe është dritarja e prodhimit që e kemi gjatë muajit qershor, kur Evropa Perëndimore nuk ka prodhim. Sipas ekspertëve të kësaj lëmie, ne kemi ende një shans për të qenë furnizues atraktiv i boronicës për në Evropën Perëndimore. Por, a na çlirojnë këto perspektiva optimiste nga të shkojmë në të ardhmen dhe të përballemi me sfidat e prodhimit të boronicës?

Me ngritjen e pemishteve, fermerët tanë planifikojnë të vjelin fruta prej tyre dhe të nxjerrin përfitime financiare nga shitja e boronicës. Duke investuar në teknologjitë e fundit, mbjelljen në vazo, mandej instalimet kundër breshërit, instalimet e ujitjes në formë të shiut për mbrojtje nga temperaturat e larta, etj. që t’i mbrojmë frutat edhe nga ndryshimet klimatike të cilat kanë ndikuar edhe te boronica e cila kultivohet në vendin tonë. Por a mjafton kjo? Sot është e nevojshme t’i hedhim një vështrim më të gjerë tregut të boronicave dhe çfarë po ndodh tani në këtë sektor, dhe ajo që mund të ndodhë në të ardhmen e afërt.

Me rritjen e prodhimit të boronicës në Kosovë, vendet e Ballkanit perëndimor ashtu edhe në vendet e tjera evropiane, duhet të merret parasysh një rritje e ofertës së frutave të boronicës. A do të thotë kjo rënie çmimesh?  Ne mendojmë që po, dhe kjo veçse është duke ndodhur.

Si mund ta përballojmë këtë situatë?

Zingjiri i vlerës nuk është i kompletuar në sektorin e boronicës në Kosovë. Ai, qëndron mirë në disa hallka si: teknologjitë e prodhimit, edukimin e fermerëve, agronomëve të rijnë, në standardet e sigurisë ushqimore, promovim, mirëpo kemi shkëputje të zingjirit në ngritjen e vlerës së produktit, respektivisht industria ka mungesë të pikave grumbulluese me pajisjet përcjellëse të linjave seleksionuese dhe paketuese të cilat do të ja rrisnin vlerën produktit dhe do të përballoheshin shumë më lehtë rëniet e çmimeve në bursën ndërkombëtare.  Deri më tani boronica e freskët është eksportuar në Evropë në arka prej 4 kg, ku pastaj atje është selektuar dhe paketuar.  Vlen të theksohet se përmes pjesëmarrjeve në panaire ndërkombëtare gjatë viteve të fundit (Fruit Logistica në Berlin; Fruit Atraction në Madrid; Anuga në Koln; Sial në Paris etj) dhe duke ekspozuar boronicën e kultivar në Kosovë; kemi kërkesa të mëdha që ta eksportojmë boronicën ne paketime të vogla 200-250 g, dhe me çmime shumë më të favorshme pra, eksport për përdoruesit final. Ndërsa, për të arritur këtë, ne duhet që tani të mendojmë për kompletimin e zingjirit të vlerës, respektivisht kompletimin e infrastrukturës.

Kosova ka 110 ha me boronicë dhe interesim të lartë në zgjerim të sipërfaqeve, me qarkullim të brendshëm dhe eksport me mbi 1.5 milion €, dhe me mbi 1000 punëtor sezonal të punësuar.

Me këtë investim të gjithë mund të përfitojnë, të ndihmojnë veten dhe të tjerët.

Siç raportojnë përfaqësues të zinxhirëve të shitjes me pakicë, por edhe fermerëve të cilët deri më tani në vendin tonë janë duke luajtur rolin edhe të eksportuesit, shitja e boronicave po rritet vit pas viti. Kjo tregon se tregu i Kosovës dhe i Shqipërisë mund të zhvillohet shumë, dhe shitjet e boronicës mund të rriten.

Ndër sfidat e boronicës për vitet në vijim sigurisht që do të jetë edhe sigurimi i numrit të duhur të punonjësve për vjeljen e frutave. Në këtë rast, është rrit kostoja e vjeljes për shkak të pritshmërive në rritje të punonjësve potencialë dhe disponueshmërisë së tyre gjithnjë në rënie. Vetë qasja ndaj punonjësve duhet të ndryshojë gjithashtu, motivimi për të punuar duhet të jetë shpërblimi më i mirë – për efikasitet, respektivisht për cilësinë e të vjelurave, si dhe për raportim sistematik në punë. Zgjidhje të tilla janë tashmë të zakonshme në vendet ku kostot e punës janë shumë më të larta se në Kosovë.

Shoqata nacionale ‘Mjedra e Kosovës’ duke organizuar Forumin Biznesor të Boronicave me 17 dhe 18 Maj në Prishtinë dhe Maxhunaj, Vushtrri te pemishtja moderne e boronicave ‘Berrykode’  përpiqemi të adresojmë sfidat me të cilat do të ballafaqohet sektori i boronicës ne te ardhmen e afërt. Ne do të prezantojmë praktikat e mira të kultivimit dhe shitjeve, ku do ti ftojmë specialistët më të mirë në botë të ndajnë njohuritë e tyre me ne, takohemi po ashtu në fushë, për të mësuar nga ekspertët më të mirë parimet e menaxhimit të një pemishteje model në praktikë. Prodhuesit kosovar të boronicës kanë arritur tashmë një sukses të madh në Evropë, dhe boronicat tona shoqërohen me shije të mirë dhe cilësi të jashtëzakonshme. Le ta respektojmë këtë imazh të mirë dhe të kujdesemi për të.

Përdorni mirë njohuritë që do t’i merrni në Forumin Biznesor të Boronicës në Prishtinë, le t’ju lejojë ky forum që t’i qartësoni idetë  tuaja, të zhvilloni prodhimin dhe ta avanconi biznesin tuaj të boronicës në drejtimin e duhur.

Së bashku krijojmë një të ardhme të boronicës në Kosovë!

A ka të ardhme boronica në Kosovë – varet vetëm nga ne.

Dr. sc. Kujtim Lepaja – Drejtor Ekzekutiv i Shoqatës Nacionale “Mjedra e Kosovës” për Agro Portalin

Rreziqet kryesore që lidhen me temperaturat e ulëta ekstreme të dimrit dhe ngricat e vonshme pranverore

Molla, kumbulla dhe rrushi i verës përballen me shumë rreziqe të motit të cilat mund të dëmtojnë  sythet, lulet dhe frutat e tyre. Dëmet kryesore shkaktohen për shkak të temperaturave shumë të ulëta, ndonëse trupat e këtyre frutave mund të përballojnë temperatura të tilla.

Tek molla, kumbulla dhe rrushi verës kemi lëvizje të lëngjeve në pranverë, ku sythet fillojnë të bymehen, dhe ato në këto zhvillime e humbasin aftësinë për t’i bërë ballë temperaturave të ftohta, sidomos nëse temperatura të tilla ndodhin në periudhën e pranverës.

Ngricat pranverore konsiderohen si një rrezik i madh që ndikon në shumicën e frutave. Efekti i ngricave pranverore tek molla, kumbulla dhe rrushi verës varet nga niveli i temperaturave të ulëta, gjatësia e ekspozimit, si dhe faza e zhvillimit të luleve.

Fazat e zhvillimit të mollës, kumbullës dhe rrushit të verës ndikohen nga këta faktorë të mëposhtëm:

• Lartësia mbidetare (çdo 33 metra, lulëzimi shtyhet për një ditë);
• Nënshartesa (Mollët lulëzojnë më herët nëse janë shartuar në nënshartesa të dobëta vegjetative);
• Vjetërsia e trupit (sa ma i vjetër trupi i pemës, lulëzimi ndodh më herët);
• Ashpërsia e prerjeve;
• Vendndodhja (i njëjti varietet lulëzon më herët në jug dhe në lindje krahasuar me vendndodhjet në veriperëndim);
• Të ushqyerit;
• Mbrojtja nga sëmundjet dhe dëmtuesit;
• Pozicioni i pemishtes, veçanërisht drejtimet e rreshtave të pemishteve (veri dhe jug);
• Humbja varet nga lartësia e kurorës së pemës. Sa më e lartë kurora e pemës, aq më e madhe është humbja; dhe
• Ushqimi me fitohormone dhe mikroelemente.

Megjithatë, përveç faktorëve të tjerë që ndikojnë, tri rreziqet kryesore që lidhen me temperaturat e ulëta që kanë ndikim në produktivitetin e frutave janë si në vijim:

1. Temperaturat ekstreme të ulëta të dimrit,
2. Ngricat e vonshme pranverore
3. Ngricat e hershme të vjeshtës.

Si mund t’i zbusin këto rreziqe fermerët?

Ekzistojnë dy metoda që fermerët mund të përdorin për t`u mbrojtur nga humbjet e mundshme apo për t`i zbutur këto humbje: sigurimi bujqësor dhe masat agro-teknike.

Sigurimi bujqësor

Është propozuar modeli i sigurimit bujqësor sipas modelit të indeksit të motit për mollën, kumbullën dhe rrushin e verës si modeli më i përshtatshëm dhe praktik për të filluar sigurimet bujqësore në Kosovë.

Përparësitë e modelit të indeksit në krahasim me sigurimin tradicional janë renditur më poshtë:

• Sigurimi indeks mundëson mbulimin edhe për fermerë të vegjël dhe individual;
• Për personelin e kompanive të sigurimit nuk kërkohet specializim në bujqësi;
• Nuk kërkohet ndonjë ekspertizë për t’i shitur polisat;
• Në rast të humbjeve, nuk kërkohet të kryhet ndonjë vlerësim i humbjeve për humbjet e shkaktuara;
• Sigurimi indeks është transparent pasi që lejon policë mbajtësit që të kenë qasje të drejtpërdrejtë në informatat në të cilat do të llogariten pagesat;
• Kosto të ulëta operative dhe të transaksionit.

Përveç sigurimit indeks, tanimë në Kosovë ekziston edhe sigurimi bujqësor tradicional që siguron pemishtes e mollës dhe vreshtat kundrejt rreziqeve nga breshëri.

Masat agro-teknike për të parandaluar dëmtimet nga temperaturat ekstreme të ulëta të dimrit dhe ngricat e vonshme pranverore

Masat indirekte janë:

• Zgjedhja e një pozicioni të mirë gjeografik për të ngritur një pemishte;
• Zgjedhja e varieteteve që lulëzojnë më vonë;
• Ujitja e pemëve frutore për rreth dhjetë ditë me radhë para lulëzimit.

Dihet se pemët frutore në periudhën e lulëzimit ndikohen më shumë nga ngricat në lartësi të ulëta mbidetare dhe në pozicionet jugore dhe jugperëndimore, prandaj rekomandohet t’i shmangni këto pozicione. Disa lloje të hershme të mollës lulëzojnë më herët, dhe ato dëmtohen rëndë nga ngricat e vonshme pranverore, kështu që ato nuk duhet të mbjellen në zona të tilla. Shfrytëzoni vetëm varietetet me lulëzim të vonshëm që shmangin ngricat e vonshme pranverore.

Nga vendosja e borës rreth pemëve, rreziku i ngricave të pranverës së vonshme mund të shmanget në masë të madhe gjatë periudhës së lulëzimit. Efekti i saj bazohet në ftohjen e sistemit të rrënjëve nga bora e shkrirë. Që bora të mos shkrihet me shpejtësi, duhet të vendoset si shirit dhe pastaj ajo të mbulohet me kashtë.

Ujitja, kur ka kushte për këtë, nëse kryhet rreth dhjetë ditë para lulëzimit, arrihet një efekt i ngjashëm si në reshjet e borës, sepse uji i ftohë rrënjët e pemëve frutore dhe ato shumë më vonë fillojnë të thithin lagështinë dhe materiet inorganike, duke rezultuar me një lulëzim më të vonshëm të pemëve frutore për disa ditë. Masat indirekte jo gjithmonë sigurojnë mbrojtje të plotë, por vetëm zvogëlojnë rrezikun.

Masat direkte përfshijnë:

Tymi ose mjegullimi i një pemishte – është masa më e sigurt e luftës kundrejt ngricave të vonshme pranverore. Kjo është mënyra më e lirë dhe suksesi arrihet nëse temperaturat e ftohta nuk janë aq të forta, sepse në këtë mënyrë temperatura reduktohet në 1.5°C. Tymi krijohet duke ndezur materiale që krijojnë shumë tym të dendur.

Ngrohja e pemishteve – Ngrohja e ajrit në pemishte është një masë më e sigurt e mbrojtjes, por është mjaft e shtrenjtë dhe aplikohet vetëm në pemë frutore me intensitet të lartë. Ngrohja bëhet me furra të posaçme, ku përdoren qymyri në vend të drurit.

Shiu artificial – Ujitja me shiun artificial të pemëve frutore në periudhën e lulëzimit mund të parandalojë funksionimin e ngricave së vonshme pranverore. Temperatura në këtë rast mund të rritet nga -5° C në -1° C. Spërkatja ndalet kur akulli mbi degët fillon të shkrihet.

Përfundim i përgjithshëm: – Kultivuesit e mollave, kumbullave dhe rrushit të verës në mënyrë që të shmangin humbjet për shkak të kushteve klimatike (ngricat e vonshme pranverore dhe ngricat e thella të dimrit) duhet të përdorin të dy masat e përmendura më lartë. Këto dy masa janë të një rëndësie të veçantë dhe mbulojnë njëra-tjetrën: sigurimin bujqësor dhe zbatimin e masave agro-teknike. Zbatimi i këtyre dy masave ndihmon fermerët për të zvogëluar humbjet në nivelin që është i pranueshëm për fermerin.

Breshëri është një fenomen i zakonshëm meteorologjik, i cili është vazhdimisht i pranishëm me frekuencë dhe ashpërsi të lartë. Paraqitja e breshërit zakonisht ndodh në “muajt e ngrohtë të vitit”, duke filluar nga muaji maj deri në gusht. Frekuenca më e madhe e breshërit ndodh gjatë muajit maj dhe qershor, por në një kuptim më të gjerë mund të ndodhë edhe më herët, si p.sh., fundi i prillit deri në fund të gushtit. Breshëri zakonisht shfaqet në orët e pasdites, diku rreth orës 13:00. deri në orën 20:00, me një kohëzgjatje prej 10 minutash në maksimum. Mirëpo, edhe për një kohë kaq të shkurtër, dëmet nga breshëri në mbarë botën janë më shumë se 1 miliardë euro në vit. Ngjashëm, dëmet në Kosovë tejkalojnë shumën prej 1 milion euro në vit. Paraqitja e breshërit në Kosovë ndryshon varësisht nga regjioni, dhe shfaqet zakonisht çdo 3 vite, mirëpo nganjëherë mund të paraqitet edhe 3 herë brenda muajit (si p.sh. rajoni i Gjilanit në qershor të vitit 2018). Sipërfaqet e prekura nga breshëri përfshijnë sipërfaqe në formë të shiritave të ngushtë. Dëmet janë të konsiderueshme, sidomos në vreshta, pemishte dhe disa kultura perimore frytore, të tilla si speci dhe domatja. Breshëri ndikon drejtpërdrejtë në kualitet të prodhimit dhe shkakton ulje (humbje) të rendimentit. Megjithatë, për shembull në pemishtet e mollës, breshëri shkakton më shumë dëmtime në cilësi, sesa në sasi të prodhimit.

Në rastin e mollës, breshëri zakonisht shfaqet nga fundi i prillit deri në fund të gushtit. Breshëri mund të dëmtojë frytet, gjethet dhe degët e mollës.

Në lidhje me këto dëme, një ekip i ekspertëve të Koorporatës Ndërkombëtare Financiare (IFC) në koordinimin me ekspertët e Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë, dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR-së) kanë analizuar humbjet e shkaktuara nga breshëri në pemishtet e mollës në Kosovë. Disa prej gjetjeve kryesore të tyre janë listuar më poshtë:

Gjetjet e lidhura me rrezikun e breshërit në pemishtet e mollës:

1. Breshëri shkakton më shumë dëme në kualitetin e mollës sesa rendimentin (sasinë e prodhimit);
2. Ndikimi i breshërit në disa raste llogaritet të jetë minimal, sidomos në qoftë se paraqitet nga mesi i muajit maj deri në fillim të qershorit. Në këtë periudhë, breshëri do të rrallojë frutat e mollës, kështu që fermerëve nuk do të ju duhet të ndërhyjnë kimikisht apo manualisht për të hequr të paktën 30% e frutave të tepërt;
3. Varietetet e ndryshme të mollës reagojnë në mënyra të ndryshme ndaj intensitetit dhe frekuencës së breshërit;
4. Zakonisht breshëri shoqërohet me stuhi, kështu që breshëri sulmon vetëm njërën anë të drejtimit të rreshtit të mollës nëpër pemishtet e mollës;
5. Madhësia e granulës së breshërit është shumë e rëndësishme, sepse sa më e madhe të jetë granula aq më të mëdha do të jenë edhe dëmet nga breshëri;
6. Dendësia e frutave luan rol të rëndësishëm, për arsye se nëse prodhohen më shumë fruta, mbrojtja e frutave është më e lartë, pasiqë frutat mbulojnë njëri-tjetrin;
7. Pozicioni i frutave është shumë i rëndësishëm për sasinë e dëmeve nga breshëri, pasiqë frutat që ndodhen në pjesët më të larta të pemëve janë më të ekspozuar ndaj breshërit sesa frutat që ndodhen në pjesën e poshtme të pemëve (trupave) të mollëve. Breshëri sulmon pozicionet më të larta të pemëve ashtuqë frutat që ndodhen në pjesët e poshtmë të pemës do të jenë të mbuluar nga frutat që ndodhen në pjesën e sipërme.

Si munden fermerët të zbusin rrezikun nga breshëri?

Ekzistojnë dy mënyra kryesore agronomike për mbrojtjen ose zvogëlimin e humbjeve të shkaktuara nga breshëri :

1. Vendosja e rrjetës kundër breshërit – vendosja e rrjetës ka disa përparësi: mbron frutin e mollës kundrejt breshërit; mbron frutat nga skuqja diellore, sidomos disa lloje të tilla si Granny Smith. Kështu, rrjeta ndikon në përmirësimin e cilësisë së frutave, mbron frutet nga shpendët, kështu që sulmimi i frutave nga shpendët minimizohet. Si mangësi e kësaj mase konsiderohet çmimi i lartë që nevojitet për vendosjen e këtyre rrjetave, një çmim që varion prej 12,000 deri në 18,000 EUR në varësi të cilësisë së sistemit kundër breshërit.
2. Aplikimi i preparateve kimike – Çdo frut i mollës i goditur nga breshëri shoqërohet nga kroma e mollës (Venturia inaequalis). Në kohën kur pemishtja e mollës është goditur nga breshëri, fermeri duhet të trajtojë menjëherë pemishten e tij me preparate me bazë Bakri (Cu).

Faktorët klimatik që shkaktojnë dëme në bujqësi janë të shumtë, por 4 nga faktorët më të shpeshtë që pothuajse çdo vit shkaktojnë dëme të konsiderueshme  në sektorin e bujqësisë në Kosovë janë ngricat e vonshme pranverore, shiu i tepërt, thatësirat dhe breshëri. Këto lloj rreziqesh mbulohen edhe me sigurim bujqësor. Detajet mbi karakterisikat e këtyre faktorëve, dhe si mbulohen ato me sigurim bujqësor, gjeni tek video e mëposhtme:

Ndonëse jemi në periudhën e kalimit të stinës së dimrit, tani është koha e trajtimit dimrëror të mjedrës.

Në këtë fenofazë të zhvillimit, pra, në shumicën e regjioneve ku kultivohet mjedra, me theks të veçantë në ato zona ku kultivohen varietetet vjeshtore, tanimë veç ka përfunduar faza e krasitjes dhe çeljes së llastarëve të rinj, pra pas kësaj faze, kërkohet që të bëhet trajtimi i mjedrës me preparate kimike, për parandalimin e paraqitjes së sëmundjeve dhe dëmtuesve (insekteve).

Pra, pas krasitjes, kërkohet që të bëhet trajtimi me preparate kimike, kryesisht ato me bazë të bakrit, me materiet aktive si më poshtë:

• Bakri,
• Sulfat bakri,
• Sulfat bakri trebazik,
• Dioksid bakri dhe
• Oksikloruri i bakrit & Zink

Fermerë të nderuar, të gjitha këto preparate (materie aktive) i gjeni tek importuesit/shitësit e inputeve bujqësore në Kosovë dhe ju rekomandojmë që të drejtoheni tek barnatorja bujqësore, më të afërt që ju e keni.

Pse iu duhet sigurim bujqësor fermerëve të Kosovës?

Kushtet atmosferike kanë pësuar një ndryshim të madh në dekadën e fundit, si në Kosovë ashtu edhe në botë. Kjo mund t’i atribuohet ndryshimeve që vijnë nga pasojat e ngrohjes globale. Ngjashëm me vendet e tjera, në prill të viteve 2016 dhe 2017, Kosova u përball me disa ditë me temperatura të ulëta që shkaktuan humbje të mëdha të prodhimit, kryesisht në sektorin e frutave. Mbi 80% e rendimentit të pritur nga frutat ishte humbur si pasojë e ngricave pranverore. Ngjashëm gjatë viteve 2009, 2012, dhe 2015, Kosova u përball me disa ditë me thatësira që shkaktuan humbje në rendiment, kryesisht në grurë dhe misër. Përsëri në vitin 2011, Kosova u përball me një mot të keq me acar pranveror, i cili shkaktoi dëme në pemishte, sidomos në vreshta. Ky nuk ishte viti i vetëm që Kosova u përballë me humbje në prodhim për shkak të motit të keq, ku sidomos sektori i frutave pësoj goditje edhe më të madhe gjatë viteve në vijim. Këto ngjarje të shkaktuara nga ndryshimet klimatike që goditën sektorin e bujqësisë, kanë pasur ndikim të jashtëzakonshëm në ekonomi, duke ndikuar drejtpërdrejt në mirëqenien e fermerëve të Kosovës. Rreziqet në bujqësi krahasuar me rreziqet e tjera janë të ndryshme, për shkak që ngjarjet nga moti i ligë përfshijnë shumë fermerë në të njëjtën kohë, duke shkaktuar humbje sistematike dhe të jashtëzakonshme. Këto humbje gjithpërfshirëse janë shumë të vështira për t’u mbuluar për të gjithë fermerët në të njëjtën kohë duke marrë parasysh mungesën e burimeve financiare si në nivel lokal ashtu edhe në nivel qendrorë. Regjistrimi i humbjeve në vlera tejet të larta, solli nevojën e domosdoshme që në Kosovë të zhvillohet sistemi i sigurimeve bujqësore. Një sistem i qëndrueshëm dhe efikas i sigurimeve bujqësore, do të ofronte kontribut të madh në zhvillimin e sektorit të bujqësisë në vend, duke ulur rreziqet dhe duke rritur mundësinë e investimeve për fermerët.

Çfarë është sigurimi i bujqësisë, si funksionon,dhe cfarë është sigurimi i bazuar në principet e Indeksit?

Ekzistojnë mundësi të ndryshme për fermerin për të zvogëluar rrezikun gjatë sezonit të prodhimit. Një nga mjetet që ndihmon në tejkalimin e rreziqeve  është  sigurimi bujqësor, që përbën një instrument për mbrojtjen e fermerit nga rreziqet e ndryshme si pasojë e kushteve të motit. Sigurimi bujqësor është një instrument financiar efektiv për të siguruar pagesa për fermerët, nëse ata përballen me humbje në prodhim për shkak të motit të keq.  Sigurimi bujqësor mund të siguroj vazhdimësi të biznesit për fermerët në rast të humbjeve. Ai përfaqëson një mjet të rëndësishëm për të zbutur rreziqet dhe siguron një rrugë më të sigurt për investimet e bankës, ku fermerët mund të paguajnë kreditë e tyre edhe në rast të dështimit të kulturave (prodhimit bujqësor). Së pari, sigurimi bujqësor mund të përdoret si mjet për të ndihmuar në mbulimin e pjesërishëm të vlerës së kolateralit për kredi, pasi që një nga shumë vështirësitë me të cilat përballet fermeri, është ofrimi i kolateralit të mjaftueshëm, kërkesë kjo e parashtruar nga bankat për të lëshuar kredi. Së dyti, vështirësi tjetër është mungesa e likuiditetit në periudhat kur prodhimi bujqësor dëmtohet nga kushtet atmosferike, atëherë sigurimi bujqësor ndihmon për të paguar këstin e kredisë. Në përgjithësi, me sigurim bujqësor do të jetë shumë më e lehtë për bankat dhe institucionet mikro financiare (MIF-të) që të japin kredi bujqësore.

Por, përveç sigurimit bujqësor, ekzistojnë edhe mjete të tjera që ndihmojnë fermerët për të zbutur rreziqet si: a) diversifikimi (kultivimi i kulturave të ndryshme, bagëtisë, diversifikimi gjeografik, të ardhurat nga burime të tjera), b) teknologjitë e reja (rrjeta kundër breshërit, ujitja në formën e shiut ndaj ngricave pranverore, dhe mjete/ masa të tjera).

Duke pas parasysh se në Kosovë nuk ka ekzistuar asnjë sigurim bujqësor deri më tani, Korporata Ndërkombëtare Financiare (International Finance Corporation- IFC), pjesë e Grupit të Bankës Botërore në bashkëpunim me Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR) ka zhvilluar modelet e para të sigurimit bujqësor për fermerë. Këto modele janë përgatitur me anë të llogaritjeve aktuariale dhe në fushën e sigurimeve njihen si produkte INDEKS.  Por cfarë është sigurimi indeks? Ky lloj i sigurimit bujqësor paraqet një mjet për fermerët për të zbutur rrezikun kur ngjarjet e pafavorshme të motit si temperatura shumë të ulëta ose shumë të larta, reshje të tepërta të shiut dhe thatësira. Për të gjitha humbjet në të ardhura të shkaktuara nga këta faktorë të motit të përmendur më sipër, të gjithë fermerët që kanë blerë sigurimin do të kompensohen direkt nga kompanitë e sigurimeve.

Pse fermerët kanë nevojë për sigurim bujqësor?

Themelimi i sistemit të sigurimeve bujqësore në bujqësi është një hap shumë i rëndësishëm në zhvillimin e mëtejshëm të sektorit të bujqësisë, duke pas parasysh edhe ndikimin pozitiv që ky sektor ka në rritjen ekonomike të vendit. Fermerët që do të pajisen me sigurim bujqësor do të kenë një stabilizim të rrjedhës së parasë së tyre nga pengesa të paparashikuara që lidhen me fatkeqësitë e motit. Sigurimi bujqësor do të ndihmojë në rritjen e produktivitetit bujqësor, fermerët do të kenë nevojë për qasje në financa për të blerë më shumë tokë (fermat duhet të rriten në madhësi për t’u bërë më efikase); blejnë fara me cilësi të mirë dhe inpute të tjera për rritjen e rendimenteve, të investojnë në sektorin e vlerës së shtuar për të zëvendësuar importin. Duke pasur parasysh se mbijetesa e fermerit varet nga cilësia dhe sasia e prodhimit që prodhon, sigurimi i kulturave ndihmon në vazhdimësinë e prodhimtarisë bujqësore, zhvillimin e sektorit të bujqësisë dhe rritjen ekonomike në përgjithësi.

Roli i qeverisë në zhvillimin e sistemit të sigurimeve bujqësore

Kushtet ekstreme të motit që kanë qenë të pranishme në Kosovë gjatë viteve të fundit, veçanërisht ato të viteve 2016 dhe 2017, kanë shkaktuar humbje të jashtëzakonshme ekonomike, duke e bërë të pamundur që këto dëme të  mbulohen me mjetet buxhetore të Ministrisë së Bujqësisë. Nëse gjendja e ngjashme e motit vazhdon të ndodhë edhe në vitet e ardhshme, do të jetë shumë e vështirë për strukturën qeveritare që të ofrojë mbështetje financiare përmes skemës së pagesave “ad hoc”. Pra, për Qeverinë e Kosovës dhe sidomos për Ministrinë e Bujqësisë, është shumë e rëndësishme të zbatohet një sistem i Sigurimit Bujqësor i cili do të sigurojë mbrojtje për fermerët që prodhojnë në Kosovë.

Krahas programeve të granteve dhe subvencioneve që ofrohen në baza vjetore nga Ministria e Bujqësisë, ky institucion ka shprehur gatishmërinë për të ofruar mbështetje edhe në sigurimin bujqësor, duke mbuluar rreth 75% të vlerës së polisave të sigurimit për të gjithë fermerët të cilët dëshirojnë të blejnë produkte të sigurimit. Qeveria e Kosovës e këshilluar nga IFC / Grupi i Bankës Botërore do të ndjek praktikat më të mira nga vendet e tjera si: SHBA, Kanada,, Turqia dhe Spanja, dhe të zbatoj këto programe për fermerët në Kosovë. Duke marrë këtë hap në mbështetjen e politikës së sigurimit, Ministria e Bujqësisë  është duke treguargatishmërinë për të avancuar më tej zhvillimin e sektorit të bujqësisë në Kosovë.

Skema e sigurimeve bujqësore në Kosovë do të organizohet në një partneritet midis tre akterëve kryesorë – fermerëve, Shoqatës së Sigurimeve të Kosovës (kompanitë e sigurimeve) dhe MBPZHR-së.

Produktet e para të sigurimeve bujqësore për fermerët e Kosovës

Korporata ndërkombëtare financiare (IFC), pjesë e Grupit të Bankës Botërore, përmes Projektit për Financimin e Bujqësisë në Evropë dhe Azi Qendrore dhe projektit për Financimin dhe Sigurimin e Bujqësisë, në bashkëpunim me MBPZHR-në, kanë zhvilluar dymbëdhjetë produkte të sigurimit bujqësor indeks për fermerët e Kosovës.

Sektori i frutave në Kosovë është me rëndësi për Ministrinë e Bujqësisë, meqë ka pasur një rritje të vazhdueshme të zonave të mbjellura gjatë viteve. Produktet e para të sigurimit bujqësor janë përzgjedhur në bazë të analizave të fitimeve (profitabilitetit), sidomos ato të sektorit të frutave dhe perimeve, numrit të fermerëve dhe, në të njëjtën kohë, rrezikut të ekspozimit të tyre ndaj kushteve të motit. Një arsye tjetër është se sektori i frutave dhe perimeve kanë pësuar humbje të mëdha përgjatë viteve të fundit, ku shumica prej këtyre humbjeve nuk janë mbuluar siç duhet nga ndonjë mekanizëm lehtësues të humbjeve. Për të mbrojtur sipërfaqet aktuale të kultivuara me fruta dhe perime dhe me produkte të tjera bujqësore, dhe në përgjithësi për të zhvilluar më tej këtë sektor, duke mos konsideruar investime të tjera potencialisht të nevojshme në formën e teknikave më të mira të prodhimit, është e rëndësishme për të mbështetur fermerët me një mekanizëm lehtësues të rrezikut siç është sigurimi bujqësor.

Produktet që janë përzgjedhur për t`u pajisur me sigurim bujqësor janë molla, mjedra, dredhëza, speci, rrushi i verës, kumbulla, dardha, arra, qërshija,vishnja, fasulja, misri dhe gruri.

Shitja e polisave të sigurimit do të kryhet nga kompanitë e sigurimeve që veprojnë në Kosovë. Fermerët do të jenë në gjendje t’i qasen atyre në të gjitha komunat dhe kudo që ka një zyrë të kompanisë së sigurimit. Produkti i parë i sigurimeve do të jetë i bazuar në kushtet e motit – produktet e sigurimit të indeksit që mbulojnë rreziqet nga temperatura të ulëta, temperature të larta, thatësira dhe shiut të tepërt.

Produktet e sigurimit dhe periudhat e mbulueshmërisë së rrezikut:

Pas konsultimeve me ekspertë vendorë dhe ndërkombëtarë janë përcaktuar periudhat e rrezikut më të madh për këto 12 kultura dhe njëherit këto do të përbëjnë edhe periudhën e mbulueshmërisë së rrezikut me polisen e sigurimit.

Në tabelën në vijim janë përshkruar kulturat, rreziqet e siguruara, si dhe periudha e mbulueshmërisë së rrezikut:

Rrushi është një nga kulturat më të vjetra të kultivuara në Kosovë. Përmbajtja e pasur e rrushit me vitamina dhe ushqyes të tjerë të rëndësishëm e bëjnë atë një frut të shëndetshëm për trupin e njeriut. Vitaminat kryesore që mund të gjenden në rrush janë vitamina C dhe K, gjithashtu ka edhe shumë fibra dhe antioksidantë.

Në ditët e sotme, Kosova prodhon rrush të cilësisë së lartë në mbi 3400 hektarë, ku rrushi i verës përfshin sipërfaqen më të madhe, me mbi 2500 hektarë dhe pjesa tjetër kultivohet me rrush të tryezës, kryesisht për konsum lokal.

Rrushi i verës kultivohet kryesisht në komunat  Rahovec dhe Suharekë, ndërsa përpunuesit më të mëdhenj të rrushit ndodhen në Rahovec. Ekzistojnë disa varietete të rrushit të verës në dispozicion në treg si: Vranq Cabernet, Smedervka dhe Pinot. Aktualisht, ekzistojnë rreth 12 verari që veprojnë dhe prodhojnë verë me cilësi të lartë në Kosovë. Një pjesë e prodhimit është e dedikuar për eksport, ndërsa shumica është e destinuar për konsum lokal.

Rrushi i verës është një nga kulturat më të rëndësishme për Kosovën për shkak të numrit të madh të fermerëve të angazhuar në këtë aktivitet dhe rëndësisë ekonomike të kësaj kulture që ka për ekonominë e Kosovës. Me zhvillimin e kapaciteteve përpunuese, Kosova është e pranishme në tregun ndërkombëtar, në shumë vende të BE-së, madje edhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Siç mund të shihet në figurën më poshtë, sipërfaqet e rrushit në Kosovë kanë qenë pothuajse konstante përgjatë periudhës pesë vjecare 2016-20. Ndërsa sa i përket prodhimtarisë, ajo ka shënuarndryshime të dukshme përgjatë kësaj periudhe, ku në dy vite pa shënuar rënie.

Kultivimi i rrushit, rrushit të verës (ha), dhe prodhimi (t) në Kosovë për periudhën 2016-2021

Rënies në prodhimtari në vitet e fundit mund t’u  atribuohen shumë faktorëve, mirëpo një nga faktorët më të rëndësishëm është moti (kushtet atmosferike). Edhe pse kultivimi i rrushit të verës në Kosovë ka disa përparësi, siç janë kushtet e motit, pozicioni gjeografik dhe faktorët tjerë, kultivuesit e rrushit të verës përballen gjithashtume shumë rreziqe të lidhura me kushtet e motit derisa të kenë produktin e tyre përfundimtar në duart e tyre. Ndër këto rreziqe më kryesoret janë temperaturat e ulëta, ngricat pranverore, reshjet e mëdha të shiut dhe breshëri. Kushtet e këqija të motit ndikojnë drejtpërdrejt në cilësinë dhe sasinë e prodhimit. Në vitet e fundit, fermerët shpesh kanë hasur vështirësi për të arritur një prodhim të dëshirueshëm në vreshtat e tyre. Përveç masave agronomike të ndërmarra për të mbrojtur prodhimet e tyre, atyre u mungojnë instrumentet financiare si sigurimi bujqësor për të siguruar vazhdimësinë e prodhimit dhe qëndrueshmërinë e biznesit. Shembuj të ngjarjeve të fundit të motit që ndodhën përgjatë viteve të fundit në Kosovë, mund të përmendet në veçanti acari pranveror në vitet 2016 dhe 2017 dhe breshëri në vitin 2018, duke shkaktuar miliona euro humbje për kultivuesit e rrushit.

Disa nga përfitimet kryesore të sigurimit bujqësor për vreshta janë listuar më poshtë:

• Të mbrojë vreshtarët nga rënia e të hyrave për shkak të humbjes (uljes) së rendimentit;
• Siguron vazhdimësi të biznesit në rast të ndodhjes/ paraqitjes së faktorëve të ndryshëm klimatik;
• Të forcojë kapacitetin e vreshtarëve për të shlyer borxhet (p.sh., pagesa mujore e kredisë);
• Të inkurarojë vreshtarët të investojnë (adaptojnë) praktika dhe teknologji bujqësore më të reja dhe më produktive.

Me disponueshmërinë e sigurimeve bujqësore, fermerët e Kosovës do të jenë më të sigurt për të rritur investimet e tyre në fushën e vreshtarisë dhe të jenë konkurruese në tregjet ndërkombëtare me produkte cilësore.

Kushtet e pafavorshme atmosferike shkaktojë dëme të konsiderueshme në kulturat bujqësore dhe rezultojnë me ulje të rendimentit. Një nga mjetet për të ulur rreziqet e humbjeve tek kulturat bujqësore është sigurimi bujqësor, i cili është një instrument financiar efektiv që u ndihmon bujqëve të përballen me humbjet e shkaktuara nga moti i ligë. Sistemi i Sigurimeve Bujqësore në Kosovë është inicuar nga Korporata Nderkombetare Financiare (IFC) me mbështetje nga Ministria e Bujqësisë Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural.

Detajet se çfarë është sigurimi bujqësor gjeni në videon e vendosur këtu:

Periudhat e sigurimit për kulturat që mbulohen me sigurim janë paraqitur në tabelën e mëposhtme:

Lajmi i mirë është se Ministria e Bujqësisë do të vazhdojë të mbulojë 75% të kostos së primit të sigurimit përmes Programit të Pagesave Direkte. Kjo është një mundësi e shkëlqyer për fermerët që të mbrojnë kulturat e tyre bujqësore nga ngjarjet ekstreme të motit.

Fermerët mund të blejnë polisat e sigurimit për kulturat e e radhitura në tabelë, nga katër kompanitë e sigurimit të licencuara nga BQK-ja, të listuara më poshtë:

Blerja mund të bëhet në zyrën më afërt të këtyre kompanive në cilindo rajon të Kosovës.

Kostoja e polisës së sigurimit për kulturën e përzgjedhur do të ofrohet nga kompania e sigurimit dhe do të përcaktohet nga vendndodhja e fermës.

Le të mbrojmë të kulturat tona nga moti i ligë me Sigurimin Bujqësor!

Në videon e radhës shpjegohet teknologjia e kultivimit të bimëve mjekuese dhe aromatike

Në videon e radhës shpjegohet si bëhet prodhimi i trangullit turrshi

Në videon e radhës shpjegohet si bëhet mbjellja e mjedrës.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Në videon e radhës shpjegohet si bëhet shumimi i bimëve mjekuese dhe aromatike

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Në videon e radhës mund të mësoni të gjitha hapat e prodhimit të ajvarit shtëpiak.

Viti 2021 konsiderohet si vit i mjedrës, çmimet e mjedrës kanë qenë mjaftë të larta ku fermerët kanë qenë shumë të kënaqur me ato çmime, prandaj është rritur interesi për të kultivuar mjedër. Në video ekspertët tanë flasin për kultivimi e mjedrës në Kosovë

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kultivimi i trangujve në vazo është shumë i leht.
Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Shartimi i pemëve frutore në pranverë dhe lënia e shartimeve pa mbikëqyrje nuk është një ide e mirë. Krasitja verore e rritjes së tepërt dhe rrallimi i degëve të vendosura keq është punë që duhet të bëhet. Në këtë video, do të shihni se si të krasitni shartimet tuaja në verë, duke përdorur teknikat themelore të krasitjes.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Ndërsa popullata botërore vazhdon rritjen marramendëse, ne mund të mos kemi zgjidhje tjetër veçse të shohim metoda alternative për të ushqyer popullatën. Njëra nga alternativat mund të jenë insektet.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Në vend se të blini shportën për kompostim, mund ta shfrytëzoni shportën e vjetër të rrobave për kosh të kompostimit.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Udhëzuesi i lehtë hap pas hapi për ndërtimin e një kopshti perimesh, të qëndrueshëm, pa barërat e këqija – me ose pa shtretër të ngritur.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kuptoni përgjigjen ne disa prej pyetjeve më të shpeshta në lidhje me kultivimin e qershisë në vazo: Sa kohë i duhet një peme qershie për frutat? Sa kohë duhet për të rritur një pemë qershie? A ka nevojë për diell të plotë një pemë qershie?  Si të mbani një pemë të qershisë të shëndetshme?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Si e dini kur të velni një domate jo hibride që nuk bëhet e kuqe? Përdorni këto këshilla!

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Para se të filloni të mbillni, kjo është ajo që duhet të dini. Si të zbuloni datën kur fillon acari?. Cilat fara janë të forta ndaj ngricave ose të ndjeshme ndaj ngricave?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Nga vijnë kafshët që hamë?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Disa këshilla për të rritur lehtë, marule të shijshme, jeshile dhe zarzavate mustarde – të gjitha llojet varietete jo-hibride.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Cilat janë orët e ftohta? Disa varietete të pemëve joprodhuese mund të mos kenë orët e kërkuara të ftohtit që u duhen për të dhënë frutat siç duhet. Nëse jetoni në një zonë me dimra të butë, ju ndoshta jeni prekur nga ky problem. Zgjidhja është zgjedhja e varieteteve që kërkojnë më pak orë të ftohta për të dhënë fruta, ose shndërrimi i pemëve ekzistuese duke shartuar një varietet që do të prodhojë fruta në zonën tuaj.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Cilat pemë kultivohen më lehtë në vazo?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Teknika të krasitjes për pemët e reja të mollës. Dy shembuj të krasitjes që nga shartimi e deri në frytëzim. Tregohet gjithashtu prerja e pemëve në formën e dëshiruar. Krasitja korrekte e pemëve të reja frutore është thelbësore për një zhvillim të mirë dhe prodhim të frutave. Ngarkesa e tepërt e frutave duhet të hiqet gjithmonë në mënyrë që pemët e reja të përqendrojnë energjinë e saj në rritje në vitet e para.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Këshillat më të mira për kultivimin e manaferrave ne kopsht. Ku rriten më mirë manaferrat? Sa kohë duhet që një kaçube të manaferrës të japë fryte?

Mësoni një nga teknikat më të lehta të shartimit që ekziston. Një qasje hap pas hapi e pranverës dhe verës shartimi i kumbullave, pjeshkave, kajsive dhe shumë llojeve të tjera të frutave. Kjo teknikë e shartimit të sythave duhet të jetë në arsenalin e çdo prodhuesi të frutave. Është efektive dhe e thjeshtë për tu ekzekutuar.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Çka është dheu?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Riparimi i shartimeve të vjetër të dardhës. Pasi shartimet kanë marrë dhe rriten mirë nevojitet njëfarë kujdesi që ata të mos prishen nga erërat e forta dhe shiriti duhet të hiqet, kështu që dëmtuesit e ndryshëm nuk ta përdorin atë për strehim.

Në pak muaj nuk do të ketë nevojë për mbështetje dhe do të nevojitet një krasitje e kujdesshme për të balancuar fuqinë e dy varieteteve të shartuara.
Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Çfarë fara perimesh të mbillni në tetor? Kultivimi i perimeve në muajt e ftohtë të dimrit.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Gjeni përgjigjen në disa prej pyetjeve ne lidhje me kultivimin e rrushit ne oborr: Si të kultivohen hardhitë e rrushit në kontejnerë dhe tenxhere? Si të kultivohet rrushi në një hapësirë ​​të vogël? Si të kultivoni rrush në kopshtin tuaj?

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Shartimi me syth në fund të verës ose në fillim të vjeshtës duke përdorur teknikën e shartimit T-prerje është shumë efektiv për shumimin e pjeshkës, kumbullës, agrumeve dhe shumë pemë të tjera frutore të cilat mund të mos kenë rezultate aq të mira me teknikat e tjera të shartimit. Meqenëse i mbron sythat e fjetur nga dehidrimi brenda lëvores, duhet të jetë opsioni juaj i parë për të shumuar varietete të mira sidomos kur i shartoni pemët delikate frutore. Kjo video përmbledh teknikën që nga zgjedhja e sythit, mbledhja e tyre, shartimi i nënshartesës, mbrojtja e shartimit, këshilla mbi teknikat dhe rezultatet e pritura nga shartimi.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kur copëzat lëshojnë rrënjë dhe i vendosni bimët e reja nëpër vazo, ndonjëherë ato vdesin, përkundër gjithë kujdesit tuaj. Rrënjët kanë nevojë për ujë, por gjithashtu kanë nevojë për ajër në mënyrë që qelizat të marrin frymë. Bimët e reja të mbingopura me ujë janë më të prirura drejt kalbjes së rrënjëve, mykjes dhe problemeve tjera që do të shkaktojnë vdejken e tyre shumë shpejt.

Kjo video tregon se çfarë duhet të bëni për të njohur nevojat e ujit tek bimët në vazo dhe për të shmangur kalbjen e rrënjëve të reja nga uji i tepërt. Një matës lagështie dhe një peshore mund të përdoren për të përcaktuar nevojën për ujitje, por metoda më e mirë është të krijoni një ndjesi për nevojat e ujit nga pesha e vazove në të cilat i keni mbjellur ato.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Krasitja efikase e pemëve të mollës dhe rrallimi i frutave për të lehtësuar peshën nga të lashtat janë dy faktorë kyq për të arritur cilësi të lartë të frutave. Kjo video përmbledh çështjet kryesore në lidhje me krasitjen dhe rrallimin dhe përpiqet të tregojë disa shembuj të problemeve me të cilat do të përballen pemët e mollës nëse nuk i krasitni dhe nuk rralloni frutat e pemëve tuaja. Kultivimi i frutave më të mëdhenj, me cilësi më të mirë dhe zvogëlimi i stresit dhe tendencës së prodhimit dyvjeçar të pemëve e mollës është qëllimi i këtyre praktikave.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kosherja e bletëve që nga viti i kaluar është kultivuar dhe ka prodhuar mjaltin e saj të parë. Largimi i kornizave të mbuluara me mjaltë, zhbllokimi, përdorimi i një ekstraktori me centrifugë, filtrimi dhe ripërdorimi i kornizave të krehura të varura në një koloni më të dobët, të gjitha këto janë përfshier në këtë video.

Në video janë instaluar me sukses 3 koshere me nga 2 koloni të tërhequra. Ato përdoren veçanarisht për polenizimin e pemëve frutore. Sidoqoftë, cilësia e mjaltit është e tillë që ne do të mund të vjelim çdo vit disa korniza vetëm për përdorim personal.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Shartimi i pemëve frutore nuk përfundon pasi të zënë shartimi. Mirëmbajtja e shartimit është thelbësore për të korrur rezultate të mira. Pa mirëmbajtje të mirëfilltë, edhe shartimet që kanë nxënë dhe po duken të rriten mirë mund të kenë probleme dhe të dështojnë. Krasitni gjatë verës pemët e juaja të shartuara në mënyrë që të shmangni thyerjet që mund t’i shkaktojë era dhe sigurohuni që të hiqni çdo degë konkurrente nga nënshartesa apo nga degët tjera sepse shartimet do të jenë gjithmonë hallka më e dobët e lidhjes. Kjo video lidhet edhe me videot tjera të cilat tregojnë se si të krasitni shartimet për Zhvillim më të shpejtë të pemëve dhe shartimi i modifikuar.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Shartimi i pemëve frutore në pranverë dhe moskujdesi i ndaj tyre nuk është ide e mire. Krasitja verore e degëve të tepërta dhe rrallimi i degëve të dalura vend e pa vend është një përdorim efikas i potencialit të nënshartesës. Në këtë video, spjegohet se si duhet të krasitni shartesat tuaja në verë duke përdorur teknikat themelore të krasitjes. Gjithashtu spjegohet se si të menaxhohet me shartesat e vonshme, kështu që ato të kenë mundësi të rriten në konkurrencë me degët e zhvilluara mirë. Kjo video tregon poshtu parimet themelore dhe arsyet e shartimit të një peme të krasitur, heqja e degëve më të ulëta, rrallimi, rezultatet e krasitjes si dhe menaxhimi i shartimit të vonshëm.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kurthet e thjeshta shtëpiake mund të ndihmojnë kontrollimin e problemeve të shkaktuara nga mizat e frutave në pemishtet tona shtëpiake. Reduktimi i numrit të mizave dëmtese të frutave, siç është miza Mesdhetare e frutave (MedFly – Ceratitis capitata), Miza e zakonshme e frutave (Miza e uthullës – Drosophila melanogaster) dhe llojet tjera të dëmtuesve të frutave mund të bëhet duke përdorur kurthe shtëpiake të thjeshta dhe efektive dhe Fosfat Diamoniumi si një tërheqës (jo sulfat, siç është cekur gabimisht në video), së bashku me praktikat e mira të kultivimit dhe menaxhimit të mirë të pemëve tuaja frutore. Kjo video tregon një udhëzues hap pas Hapi se si të ndërtohen dhe vendosen këto kurthe të cilat ndihmojnë në uljen e numrit të frutave të dëmtuara nga mizat e frutave në pemishtet tona të shtëpisė.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Krasitja e Pemëve Frutore u bë e lehtë. Në këtë video tregohet një qasje se si të kryhet detyra e krasitjes, cilat janë arsyet e krasitjes, si të iu ipet formë pemëve të reja, cilat janë teknikat e krasitjes, llojet e sythave. Të gjitha ato që ju duhet të dini per të mbajtur pemët e juaja frutore në pemishten tuaj, të shëndetshme dhe produktive.
Përmbajtja e videos ju prezenton format e pemës, formësimin e pemëve të reja, teknikat e krasitjes, ruajtja e sythave të frutave dhe shembuj të krasitjes.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Zgjedhja e teknikës së duhur të shartimit varet nga disa faktojrë siq janë materiali i disponueshëm i sythit, periudha e vitit, varietetet e frutave dhe shumë faktorë të tjerë. Në këtë video, paraqiten teknikat e ndryshme të shartimit të prezantuara sipas rrethanave më të zakonshme se ku përdoret secila teknikë. Këtu shfaqen disa mundesi shartimi, si ndryshimi i varieteteve të frutave në pemët ekzistesee apo edhe shartimi i bimëve të reja. Të gjitha teknikat e shartimit të treguara janë shumë të efikase dhe të përshtatshme për shumë lloje të ndryshme të pemëve frutore, si mollët, dardhat, kumbullat, pjeshkat, kivit, fëstëkët, bajamet, etj, nëse të gjithë parametrat e tjerë janë të duhur.
Përmbajtja e videos ju tregon edhe për faktorët kufizues, nënshartesat dhe sythat, shartimin e degeve të reja e shumë e shumë njohuri të tjera që mund t’i fitoni.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kur bëni një ndarjen dhe prezantoni një mbretëreshë të re, shikoni reagimet e bletëve tuaja për të parë nëse do ta pranojnë atë.
Pjalmuesit janë thelbësorë për lidhjen e frutave tek pemët, kështu që nëse kultivoni pemë frutore, merrni parasysh disa koshere bletësh për të përmirësuar rendimentin tuaj.

Përmbajtja e videos ju tregon se si të bëni ndarjen, prezantimin e mbretëreshës, heqjen e kutisë së mbretëreshës dhe kontrollimin e vezëve.
Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Kultivoni domatet, në vazo apo në tokë, me këtë qasje të lehtë, hap pas hapi. Shijoni domatet organike që e keni kultivuar vetë. Në këtë video janë të përmbledhura aspektet më të rëndësishme të rritjes së domateve, me theks të veqantë në përdorimin e farave tuaja dhe mënyrën e krasitjes për arritur rezultate sa më të mira.
Përmbajtja e videos ju tregon se si t’i përdorni farat e domateve, si të mbillni bimët e reja, bazat e krasitjes, mbjellja e domateve nëpër vazo, mbjellja e domateve në tokë, menaxhimi i bimës së rritur të domates – krasitja dhe lidhja, sëmundjet më të zakonshme të domates dhe si t’i minimizoni ato, prodhimtaria dhe varietetet e domates, vjelja e domates, të gjitha këto të përmbledhura në një video.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Afidet po morrat e pemëve futore nuk janë zakonisht një problem i madh për pemishten e shtëpisë, por nëse lihen të pakontrolluara, ato shumë shpejt mund të shkaktojnë probleme. Në këtë video, paraqiten disa zgjidhje për kontrollimin e këtij insekti, si dhe disa këshilla të shpejta për të ditur se si mund ta identifikoni problemin.
Përmbajtja e videos ju tregon se sit i njihni afidet, morrat me njolla, dhe si ti kontrollojmë ato.

Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Shartimi i një varieteti të DYTE në Mollën tuaj apo një PEMË TJETËR E FRUTAVE do të sigurojë rendimente më të larta me pjalmimin adekuat. Zgjidhni pjalmuesin e duhur dhe shartoni një degë të pemës ekzisuese frutore në pemishten tuaj, nëse hapësira e juaj e kopshtit është e kufizuar. Mund të ndodhë mungesa e frutave edhe nëse keni një vë arietet i cili nuk është vetë-pjalmues. Edhe pemët frutore vetë-polenizuese do të rrisin rendimentin me kryqëzim nga një varietet tjetër.
Përmbajtja e videos tregon pse ju nevojitet varieteti pjalmues, si shartohet pjalmuesi, rezultatet e shartimit dhe grupet e pjalmuesve.
Për të mësuar më shumë në gjuhën shqipe klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos, pastaj subtitles /CC dhe sigurohuni që në listën e paraqitur të jetë e klikuar njëra prej gjuhëve dhe më pas në auto-translate dhe zgjidheni – Albanian.

Pemët Frutore kanë nevojë për pleh për rritjen e tyre nëpër kopshte të vogla

Gjeni demonstrimet në video si përgjigje në pyetjet e juaja:

– Cilat pemë janë më të përshtatshme për kopshtet e vogla?

– Cilat pemët frutore janë më të lehta për tu rritur?

– Çfarë plehu nevojitet për pemët frutore në vazo?

Përkthimin e titrave në gjuhën shqipe mund ta gjeni duke klikuar në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas zgjidheni gjuhën shqipe në “Subtitles/CC” – Albanian

Janë frutat ato që lidhin njerëzit me një pjesë të caktuar toke dhe mund të jetë një ndërlidhje me konceptin e territorit, zhvillimit të qyteteve-shteteve dhe përfundimisht kombësinë. Njihuni më afër me gjeografinë e frutave, prej nga e kanë origjinën ato, nga vjen emri i tyre dhe kush është prodhuesi më i madh i secilës nga to.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas zgjidheni gjuhën shqipe në “Subtitles/CC” – Albanian.

Gjeni përgjigjet e të gjitha pyetjeve tuaja në lidhje me dyllosjen e frutave dhe perimeve pas vjeljes. Çfarë përmban ky mbështjellës i frutave? Pse përdoret në fruta dhe si vendoset? A është i dëmshëm me për ne?

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas zgjidheni gjuhën shqipe në “Subtitles/CC” – Albanian .

Nëse shalqiri që hamë ne nuk ka farëra, si është kultivuar ai në të vërtetë? Po frutat e tjerë pa farëra: banane dhe rrush pa farë – si kultivohen? Përgatituni të keni mendjen tuaj të hapur dhe të kuptoni se si mund ta kultivoni shalqirin pa fara.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas zgjidheni gjuhën shqipe në “Subtitles/CC” -Albanian.

Cili është ndryshimi midis pjeshkës dhe nektarines? Apo mos është kjo ndonjë pyetje e ndërlikuar?

Kemi përdorur dronët -GoPro- dhe kamerat tjera në një plantacion pjeshke për të mësuar gjithçka që mundëm për këta fruta kaq të shijshëm të verës. Provoni t’i vizitoni ato në kohën e vjeljes dhe ti shijoni direkt nga pema. Por, mos harroni të visheni me mëngë të gjata gjatë vjeljes pasi pjeshkët janë të mbuluara me push. Kjo shtresë i mbron ato nga  nga insektet, kalbjes dhe kërpudhave!

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas zgjidheni gjuhën shqipe në “Subtitles/CC” – Albanian.

Boronica e kuqe thjesht ia kalon secilit frut dhe perim për luftimin e sëmundjeve me veprimin e saj si antioksdantë. Boronica e kuqe nuk rritet në ujë, ajo rritet në toka ranore, por kjo kulturë ka nevojë për dy përmbytje gjatë kultivimit të saj.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Kultivimi i domates NUK është ajo çfarë shumica mendojnë se është! Mësoni lidhur me domaten në formë kumbulle e cila kryesisht përdoret për përpunim, njihuni me fermerët  që qëndrojnë prapa salcës së domates për përgatitjen e makaronave. Domatja është e pasur me më shumë vitamina sesa çdo frut apo perime tjetër që konsumohet.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

A keni menduar ndonjëherë pse specat e kuq janë më të shtrenjtë se specat jeshilë? Shkuam direkt në fermë për të zbuluar këtë më mirë – sikure specat e verdhë, portokalli apo të kuq, të gjithë janë vetëm nuancat e një speci të pjekur.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Njoftohuni lidhur me mundësinë e sigurimit indeks për kulturën e specit, i cili është i dizajnuar që t’i mbulojë shpenzimet e kostos së prodhimit dhe bazohet në mot. Sigurimi Bujqësor ne Kosovë u mundësua në kuadër të projektit Financimi i Bujqesise për Evropë dhe Azi Qendore te IFCse/ Grupi i Bankës Botërore, në bashkëpunim të ngushtë me MBPZHR, Shoqatën e Sigurimeve të Kosovës dhe kompanisë së Sigurimeve ELSIG. Në kuadër të projektit jane dizajnuar 6 produkte të sigurimit për këto kultura bujqësore: Spec, Mollë, Rrush, Mjedër, Dredhëz dhe Kumbull. Tani është faza e shitjes së produktit të sigurimit për kulturën e specit, i cili mbulon rrezikun e lagështisë se tepërt (shkaktuar nga sasia e shiut me shumë se 110 mm) gjatë periudhës 15 Maj -10 Qershor. Polisat shiten nga kompania e sigurimeve Elsig, kurse sigurimet bujqësore në Kosovë janë të risiguruara nga kompania me renome ndërkombëtare Sompo International.

Mësoni se si rritet spinaqi në mes të dimrit! Spinaqi ështnjë një nga ushqimet më të pasura me lëndë ushqyese në planetë. Me paraqitjen e thatësisë dhe rritjen e vazhdueshme të kërkesës për produkte vendore, hidroponia mund të jetë e ardhmja e bujqësisë. Sidoqoftë, kjo metodë është përdorur edhe mijëra vjet më parë. Kultivimi hidroponik i spinaqit kursen shpenzimet e ujit për 80%. Sistemi hidroponik i mundëson bimës që të ushqehet përmes ujit të pasur me materie minerale, i cili edhe mund të riciklohet.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Fshehtësia kryesore e boronicës është se kjo kulturë bujqësore kërkon tokë me aciditet tepër të lartë. Për shumëzimin e boronicës, edhe sot përdoret e njejta teknikë e ndarjes (klonimit) sikurse është përdorur njëqind vjet më parë. Për të arritur tek vjelja e pare modeste, nevojiten pesë vjet kultivim, ndërsa kaquba e boronicës është frytdhënëse deri në 50 vjet. Mësoni më tepër rreth pjekjes, mbledhjes dhe selektimit të kësaj kulture. Dhe një gjë duhet ta dini, boronicat me aromën më të mire nuk mund ti gjeni në dyqane, prandaj provoni ti kultivoni vetë ato.

Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Kultivimi i trangujve të drejtë e të ëmbël nuk është edhe aq lehtë sa duket! Le të mësojmë nga ekspertët e një ferme Amerikane të specializuar për këtë kulturë. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Ndiqni njërën nga perimet më të preferuara!  Shikoni se si rriten patatet dhe përcjellni procesin – nga fusha në fabrikë – si përpunohen në patate të skuqura. Mësoni se cila është sëmundja dhe dëmtuesi kryesorë i kësaj kulture gjatë kultivimit dhe zbuloni vlerat ushqyese të patates. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Mësoni se si kultivohet rrushi në kushte shtëpiake dhe si ujitet në mënyrë të qëndrueshme. Ujitja e një vreshte të vogël mund të realizohet edhe me ujin që rrjedh nga ulluqet e çatisë së shtëpisë. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Fermerët duhet të bëjnë ÇMOS për të mbajtur lulelakrën sa më të bardhë! Në fermat e mëdha organike do të zbuloni sekretet e rritjes dhe kultivimit të lulelakrës. Çfarë duhet të përdoret për spërkatje natyrale dhe mbrojtje ndaj dëmtuesve të ndryshëm.
Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Molla – një nga frutat më të zakonshëm në botë që mund të duket si një gjë e thjeshtë për tu rritur. Por në 20 sekondat e para të kësaj video do ta ndryshoni mendimin. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe

HUDHRA – ushqimi më i fuqishëm i historisë. Për të parë se si kultivohet, nxjerret dhe ruhet përcjellni teknikat e sygjeruara ne video. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

A janë mjedrat frutat më të ndieshëm në botë? Gjeni pse mjedrat preken “vetëm një herë” nga dora e njeriut para se t’i bleni. Gjeni se si të mbrohen ato nga kalbja e shpejtë. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Gjejeni pse Shpargu konsiderohet si “mbert i perimeve”. Në këtë video zbulohen të gjitha sekretet e trajtimit pranveror dhe hapat më të rëndësishëm të kultivimit nga fara në frytdhënie, e pastaj deri tek vjelja dhe paketimi. Klikoni në hallkën rrotë (settings) në anën e djathtë poshtë videos dhe më pas në “Subtitles/CC” zgjidheni gjuhën shqipe.

Teknikat e mbjelljes së pemëve drufrutore

Teknikat e krasitjes

Kjo video përmban  të dhëna të mjaftueshme mbi procedurën se si duhet të kultivohet një fidan i perimeve, me  theks të veçantë tek domatja. Sa është i rëndësishëm kultivimi cilësor i fidanit? Cilat janë praktikat më të mira? Përgjigjet mund t’i gjeni në instruksionet (udhëzimet)e përgatitura.